Trong thế giới mà thiết bị di động thống trị, thiết kế mobile-first không còn chỉ là một xu hướng, mà đã trở thành yếu tố bắt buộc đối với các doanh nghiệp và website. Bài viết này Neyul phân tích lý do tại sao mobile-first đã trở thành bắt buộc đối với bất kỳ doanh nghiệp nào muốn phát triển trên không gian số
1. Mobile - first là gì ?
Hiểu đơn giản mobile-first là nhà phát triển sẽ tập trung tối ưu UX/UI trên thiết bị di động trước, thay vì là việc xây dựng giao diện PC như trước đây. Thay vì chỉ đơn thuần thu nhỏ phiên bản dành cho desktop, mobile-first hướng đến việc tạo ra một trải nghiệm liền mạch, trực quan ngay trên màn hình nhỏ.
Mục tiêu không chỉ là điều chỉnh kích thước, mà còn là tối ưu hóa toàn bộ giao diện, chức năng để phù hợp với thói quen và hành vi sử dụng của người dùng di động, đảm bảo họ có trải nghiệm tốt nhất dù sử dụng thiết bị nào.
2. Lợi ích của thiết kế mobile - first
Tăng trải nghiệm người dùng
Trải nghiệm người dùng là yếu tố sống còn đối với bất kỳ website nào. Điều đầu tiên khi người truy cập vào một web/app nào đó sẽ thích những trang web/app đơn giản, dễ sử dụng và dễ tìm kiếm thông tin. Nếu trang web của bạn có cấu trúc rõ ràng, điều hướng thông minh và giao diện đẹp mắt, người dùng sẽ không phải mất nhiều thời gian để tìm kiếm thông tin họ cần.
Ví dụ: các nút điều hướng rõ ràng, menu gọn gàng sẽ giúp trải nghiệm người dùng mượt mà hơn.
Tăng tỷ lệ chuyển đổi thông qua điều hướng người dùng
Một trang web được tối ưu cho di động không chỉ giúp người dùng dễ dàng thao tác mà còn giúp tăng tỷ lệ chuyển đổi. Với giao diện mobile-first, các bước mua hàng, đăng ký, hoặc gửi yêu cầu đều được tinh gọn, dễ dàng truy cập.
Khi trải nghiệm trở nên thuận tiện, người dùng sẽ có xu hướng hoàn thành các hành động mà bạn mong muốn như đặt hàng, đăng ký nhận thông tin, hoặc liên hệ tư vấn.
Giảm tỷ lệ thoát
Một trang web phức tạp, khó sử dụng trên di động sẽ làm người dùng cảm thấy phiền toái và rời đi nhanh chóng. Ngược lại, khi website được tối ưu với giao diện thân thiện, dễ dùng, người dùng sẽ có xu hướng ở lại lâu hơn, khám phá nhiều nội dung hơn.
Điều này giúp giảm tỷ lệ thoát và tăng time on site, là các chỉ số cực kỳ quan trọng cho SEO và hiệu quả của website.
SEO - tăng cao thứ hạng trong các công cụ tìm kiếm đối với website
Google đã chuyển sang Mobile-First Indexing, nghĩa là họ sử dụng phiên bản di động của trang web để đánh giá thứ hạng trên kết quả tìm kiếm. Nếu website của bạn không tối ưu cho di động, bạn không chỉ mất đi sự hài lòng từ khách hàng mà còn tụt hạng trên các công cụ tìm kiếm.
Một website mobile-first sẽ có cơ hội xếp hạng cao hơn, giúp thu hút lượng truy cập từ tìm kiếm tự nhiên.
Tiết kiệm thời gian khi thiết kế giao diện - UI design
Khi bạn thiết kế từ mobile trước, bạn đã tự động loại bỏ những yếu tố dư thừa, không cần tới. Các yếu tố như hình ảnh phức tạp, hiệu ứng đồ họa nặng nề, hoặc những tính năng không thực sự cần thiết trên màn hình nhỏ sẽ không có chỗ. Điều này giúp tiết kiệm thời gian và chi phí phát triển bởi bạn chỉ cần tập trung vào những gì thực sự quan trọng.
Khi mở rộng lên giao diện từ mobile lên desktop, bạn chỉ cần bổ sung thêm các yếu tố phù hợp cho màn hình lớn mà không cần phải thay đổi quá nhiều. Điều này giúp quá trình thiết kế trở nên nhanh chóng và hiệu quả hơn rất nhiều.
3. Tối ưu theo tiêu chí mobile first gồm những gì
Đơn giản và rõ ràng giảm thiểu các nội dung không cần thiết
Điện thoại có không gian màn hình hạn chế hơn so với desktop,vì thế bạn nên tập trung vào những nội dung chính, loại bỏ tất cả các yếu tố phụ thừa thãi là vô cùng quan trọng.
Ví dụ, một trang sản phẩm nên tập trung vào hình ảnh, thông tin sản phẩm, giá cả và nút mua hàng. Không cần những đoạn mô tả dài dòng, banner quảng cáo rườm rà.
Design system thân thiện với thiết bị di động
a. Màu sắc
Màu sắc cần được sử dụng khéo léo để tạo điểm nhấn và dễ nhìn trên màn hình nhỏ. Các màu tương phản mạnh sẽ giúp nội dung nổi bật hơn, nhưng đồng thời cũng cần hạn chế việc sử dụng quá nhiều màu sắc làm phân tán sự chú ý của người dùng.
b. Font chữ
Trên di động, việc chọn font chữ dễ đọc là yếu tố then chốt. Font quá nhỏ sẽ khiến người dùng phải phóng to hoặc căng mắt để đọc, điều này có thể làm họ rời đi nhanh chóng. Hãy chọn font chữ rõ ràng, kích thước từ 16px trở lên và đảm bảo khoảng cách giữa các dòng đủ lớn để dễ dàng theo dõi.
c. Button
Nút bấm trên thiết bị di động cần được thiết kế lớn hơn so với trên desktop để dễ dàng thao tác bằng ngón tay. Các nút cần có kích thước tối thiểu 44x44px và khoảng cách hợp lý giữa các nút để tránh nhấn nhầm.
Xem thêm: Design System Là Gì? Các Bước Thiết Lập Desgin System
Dàn trang một cách logic
Sắp xếp nội dung theo thứ tự ưu tiên từ trên xuống dưới. Người dùng mobile thường không thích cuộn quá nhiều, vì vậy hãy đặt những thông tin quan trọng nhất ở đầu trang.
Xem thêm: Dàn Trang Trong Thiết Kế Là Gì ? Tầm Quan Trọng Và Ứng Dụng Của Layout Grid
Để ý đến thao tác tay (của người dùng)
Người dùng di động thường tương tác với website qua ngón tay, do đó việc tối ưu hóa các thao tác vuốt, nhấn và kéo là rất quan trọng.
Hãy đảm bảo rằng các yếu tố quan trọng nằm trong khu vực mà ngón tay dễ dàng tiếp cận, tránh đặt những yếu tố quan trọng ở các góc quá xa.
Tinh gọn workflow cho web/app
Tinh gọn quy trình hoạt động (workflow) trên web hay app là một trong những yếu tố quan trọng để tối ưu mobile-first. Các bước thực hiện hành động cần được giảm thiểu, tránh việc người dùng phải thực hiện quá nhiều thao tác. Ví dụ, trong quá trình thanh toán, nên giảm thiểu số lượng bước hoặc trường thông tin cần nhập, đồng thời cho phép lưu thông tin để người dùng không cần nhập lại trong lần sau.
Một ví dụ thực tế là các sàn thương mại điện tử như Lazada hay Shopee. Họ tối giản quy trình thanh toán xuống còn 2-3 bước: chọn sản phẩm, điền thông tin giao hàng, thanh toán. Tất cả các bước đều được tinh gọn để người dùng không cảm thấy phiền hà và sẵn sàng hoàn thành giao dịch.
Đảm bảo hiển thị trên nhiều thiết bị khác nhau
Không phải tất cả các thiết bị đều có cùng kích thước màn hình. Một website mobile-first cần được tối ưu cho mọi loại thiết bị từ các dòng điện thoại nhỏ gọn cho đến tablet. Điều này đòi hỏi giao diện của bạn phải responsive, tức là có thể tự điều chỉnh và hiển thị tốt trên mọi kích thước màn hình khác nhau.
Ví dụ: khi xem một trang web trên iPhone 12 mini, bạn vẫn phải đảm bảo các nội dung hiển thị gọn gàng, trong khi trên iPad, các thông tin cần được trải rộng hợp lý và không bị co cụm.
Giảm các hiệu ứng
Hiệu ứng đồ họa, như hình động, video nền, hoặc các chuyển động phức tạp, có thể làm trang web hoặc app của bạn trông ấn tượng nhưng lại làm tăng đáng kể thời gian tải trang, đặc biệt trên thiết bị di động có kết nối mạng chậm. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến trải nghiệm người dùng mà còn làm giảm thứ hạng SEO của website.
Ví dụ: Thay vì sử dụng video nền dài và nặng, bạn có thể thay thế bằng hình ảnh tĩnh nhẹ hơn, vừa giúp trang tải nhanh hơn, vừa đảm bảo truyền tải đủ thông điệp cần thiết.
4. Tối ưu hóa tốc độ tải trang
Một yếu tố sống còn trong thiết kế mobile-first chính là tốc độ tải trang. Người dùng di động ít kiên nhẫn, và chỉ cần trang web của bạn tải quá 3 giây, khả năng cao họ sẽ bỏ đi ngay. Để cải thiện tốc độ, bạn cần:
- Nén hình ảnh sao cho dung lượng giảm mà chất lượng vẫn đảm bảo.
- Tối ưu mã nguồn như CSS, JavaScript, loại bỏ những đoạn code không cần thiết.
- Hạn chế các hiệu ứng cầu kỳ làm chậm trang.
Kết luận
Mobile-first không còn là một tùy chọn, mà đã trở thành điều bắt buộc trong thời đại số. Khi áp dụng chiến lược này, doanh nghiệp không chỉ mang lại trải nghiệm tuyệt vời cho người dùng di động, mà còn tạo nền tảng vững chắc cho mọi thiết bị khác. Đầu tư vào mobile-first không chỉ là để cải thiện ngay lập tức, mà đó còn là một bước đi chiến lược dài hạn để đảm bảo doanh nghiệp phát triển bền vững giữa thế giới kỹ thuật số đầy thách thức này.
